De patiënt is anno 2022 uiterst mobiel. Je gaat in Mariakerke naar de huisarts, consulteert een nierspecialist in AZ Groeninge in Kortrijk en leert de spoedgevallendienst van AZ Turnhout van dichtbij kennen. De tijd dat enkel een analoog patiëntendossier meereist, ligt volledig achter ons.
Onder andere door de vergrijzing van de bevolking ontstaan er complexere ziektebeelden die nood hebben aan gedeelde medische informatie. Om de flow tussen patiënt, zorgverstrekker en zorginstelling te optimaliseren, komen alle kleine stukjes van de medische puzzel samen in verschillende datastromen. Maar hoe vloeien die stromen dan?
Een online patiëntendossier heeft natuurlijk data nodig. Zonder input van de zorgverlener heeft de patiënt weinig aan het digitale verhaal. Door medische informatie te delen, leggen artsen, verplegend personeel, specialisten en andere medische zorgverleners kleine stukjes van dezelfde puzzel: een allesomvattend klinisch dossier. Efficiënt werken staat hier centraal. De spoedarts kan bijvoorbeeld snel je medische status scannen via de SumEHR, een korte samenvatting van je medisch dossier, en je huisarts ontvangt het verslag van je elleboogoperatie via zijn eHealthBox. Beide zijn onderdeel van een reeks digitale datastromen die de samenwerking tussen verschillende zorgverleners alleen maar makkelijker maakt.
De eHealthBox is een sterk beveiligde elektronische postbus voor het uitwisselen van berichten tussen zorgverleners. Aanvragen voor onderzoeken, doorverwijzingen en verslagen lopen hier via een digitaal pad tussen de eerstelijnszorg, ziekenhuizen en specialisten. De huisarts prikt bijvoorbeeld bloed en vraagt een onderzoek bij het labo. De resultaten van dat onderzoek ontvangt de huisarts terug via de eHealthBox.
De hubs zijn netwerken van ziekenhuizen die onderling gegevens delen. Ben je als patiënt nog niet gekend in een bepaald ziekenhuis of bij een bepaalde specialist? Dan consulteert de zorgverlener in kwestie de hub. De hub haalt de data op bij het ziekenhuis of bij een andere hub waar dat ziekenhuis op aangesloten is. Alle hubs zijn met elkaar verbonden. Via de hubs kan medische informatie op een snelle en veilige manier uitgewisseld worden tussen zorgverleners, maar ook met de patiënt. Voor het delen van je medische data via de hubs moet je je geïnformeerde toestemming geven. In Vlaanderen zijn er 2 hubs opgezet: één door Vlaams Ziekenhuisnetwerk KU Leuven en een andere door CoZo.
Naast de hubs waarin ziekenhuizen data schrijven, zijn er ook de zogenaamde eerstelijnskluizen waarin de eerstelijn zorgverleners (huisartsen, thuisverpleegkundigen, apothekers of tandartsen) data schrijven. De zorgverlener vult die kluizen met medische en accurate informatie. De Vlaamse kluis heet Vitalink. Daarin kan je een samenvatting van je medisch dossier (de SumEHR) terugvinden, maar ook je medicatieschema en informatie rond bevolkingsonderzoeken zoals borst- of darmkanker. Een arts van wacht kan bijvoorbeeld met een snelle blik op je dossiersamenvatting en medicatieschema zien welke medicijnen je neemt en voor welke stoffen je allergisch bent.
Ook vaccinatiegegevens kunnen via Vitalink geraadpleegd worden. Deze gegevens zijn afkomstig uit de Vlaamse ehealth dienst van Vaccinnet. Handig om bijvoorbeeld te zien of een patiënt recent nog een corona- of tetanusvaccin kreeg.
Recip-e is het systeem waarmee de arts een elektronisch medicatievoorschrift kan opmaken Door je eID-kaart te lezen, krijgt de apotheker toegang tot een plaats in de cloud waar je voorschrift veilig bewaard wordt. Zo hoef je niet meer met een papiertje, dat je kan kwijtraken, richting de apotheker te lopen.
De digitale datastromen die het Belgische eHealth-landschap vandaag rijk is, vormen handvaten voor patiënten en zorgverstrekkers. Welke medicatie moet ik innemen? Wat zijn de resultaten van mijn bloedonderzoek of CT-scan? Of hoe is mijn schouderoperatie precies verlopen? Informatie die je handig bij de dokter opvraagt. Maar dat kan veel sneller.
Het federale gezondheidsportaal mijngezondheid.be is een centrale plek waar de patiënt verder kan klikken naar relevante medische content. Ook myhealthviewer.be, ontwikkelt door het Nationaal Intermutualistisch College (een mutualiteiten-associatie) biedt een mooi overzicht van beschikbare informatie. Denk bijvoorbeeld maar aan medicatieschema’s, toegediende vaccinaties en een samenvatting van het medische dossier. Deze platformen vervangen een doktersbezoek niet, maar gunnen wél al een eerste blik op belangrijke klinische info. En ze dragen bij aan patient empowerment: een actieve rol voor de patiënt in het eigen zorgproces.
Helena is een privé-initiatief en werkt met een beveiligde omgeving voor medische documenten. Maar je kan hier ook veilig communiceren met je zorgverlener via bijvoorbeeld videoconsultaties. Via de app krijg je bovendien toegang tot gegevens van je gezins- of familieleden zonder in te boeten op privacy. Handig als je grootvader hulp nodig heeft met zijn voorschriften.
Het Collaboratief Zorgplatform (CoZo) biedt ook aan de patiënt de mogelijkheid om informatie op te vragen bij de hubs. Zo kan je bijvoorbeeld medische verslagen, beelden of resultaten van onderzoeken bekijken.
Mynexuzhealth gaat een stapje verder. Via deze app/online platform delen zorginstellingen alle data in één medisch dossier. Het is dus dé centrale plek met al je medische informatie en tegelijkertijd ook de sleutel tot je zorgproces. Zo komen beelden, voorschriften, onderzoeken en verslagen mooi samen in één medisch verhaal. Je beheert er als patiënt ook je afspraken en persoonlijke gegevens. Voor bepaalde zorgtrajecten vraagt de arts een vragenlijst in te vullen of een dagboek bij te houden. Deze antwoorden zijn een hulpmiddel voor de zorgverlener. Een dagboek bijhouden helpt ook vaak een betere kijk te krijgen op de behandeling. Je kan in mynexuzhealth ook de medische gegevens vinden van externe applicaties die verbonden zijn met de eHealth hubs. Het gedeelde dossier biedt meer informatie dan dat er door de verschillende datastromen uitgewisseld kan worden. Met ruim 945.000 unieke gebruikers op 12 maanden tijd hebben we al heel wat Belgen de weg gevonden naar de mynexuzhealth app die gratis aangeboden wordt in de verschillende app stores (Apple store & Google Play). De voordelen van mynexuzhealth zijn dan ook legio.
Wie richting een digitale toekomst vaart, komt onvermijdelijk uitdagingen tegen. Zo staan de privacy en veiligheid van de patiënt voorop in dit medische verhaal. Het delen van deze gegevens voelt voor veel patiënten als ongewoon aan. Het is daarom noodzakelijk om een goed veiligheidsmechanisme in te bouwen dat de patiënt vertrouwen geeft. Door de vergrijzing krijgen ook meer en meer oudere mensen te maken met het digitale aspect. Ook dat brengt de nodige vraagstukken met zich mee. En hoe betrek je minderjarigen in dit proces? Voer voor een toekomstig debat.
De technologisch ontwikkeling binnen de gezondheidszorg staat niet stil. Denk maar aan zelfmonitoring of thuishospitalisatie. Je krijgt als patiënt de nodige kennis en tools mee naar huis om daar, in alle comfort, de behandeling en opvolging te laten plaatsvinden. Een dialyse kan dan bijvoorbeeld in kleinere dosissen en op regelmatige tijdstippen thuis gebeuren. Dat verbetert de levensstandaard én heeft een positieve uitkomst op het herstelproces.
Het huidige eHealth-landschap is dus slechts het topje van de digitale ijsberg. We maken ons klaar voor een boeiende toekomst. En met mynexuzhealth heb jij alvast een centraal overzicht van je volledig medisch dossier. In broekzakformaat.